💼 B2B i zlecenie jak etat? Sprawdź, kiedy ZUS może naliczyć składki
Wielu przedsiębiorców i pracowników wybiera elastyczne formy współpracy, takie jak umowa zlecenie czy B2B. Jednak nawet jeśli nie jest to formalnie etat, ZUS może uznać, że praca wygląda jak zwykłe zatrudnienie – a wtedy trzeba opłacić składki tak, jak przy umowie o pracę.
Kiedy umowa zlecenie lub B2B może zostać uznana za etat?
Zgodnie z przepisami, o rodzaju stosunku prawnego nie decyduje jego nazwa, lecz sposób wykonywania pracy. Jeśli współpraca spełnia przesłanki stosunku pracy – nawet jeśli formalnie jest zawarta jako zlecenie czy B2B – ZUS może ją zakwestionować i nałożyć obowiązek zapłaty zaległych składek.
Do takich przesłanek należą:
🔹 Wykonywanie pracy pod kierownictwem – pracownik musi stosować się do poleceń przełożonego, np. co do miejsca, czasu i sposobu wykonania zadań.
🔹 Stałe godziny pracy – np. 8:00–16:00, jak w przypadku etatu.
🔹 Wykonywanie pracy w siedzibie zleceniodawcy lub klienta.
🔹 Brak odpowiedzialności za rezultat – charakterystyczny dla stosunku pracy, a nie dla kontraktu B2B.
🔹 Brak ryzyka po stronie wykonawcy – ryzyko gospodarcze powinno być po stronie przedsiębiorcy w B2B.
🔹 Osobiste świadczenie pracy – bez prawa do zastępstwa, co zbliża umowę do etatu.
🔹 Świadczenie usług wyłącznie na rzecz jednej firmy – choć nie jest to przesłanka decydująca, ZUS może to potraktować jako silny sygnał, że „przedsiębiorca” jest w rzeczywistości pracownikiem.
Co grozi pracodawcy i zleceniobiorcy?
Jeśli ZUS uzna, że umowa cywilnoprawna jest w rzeczywistości stosunkiem pracy:
➡️ Pracodawca może zostać zobowiązany do zapłaty zaległych składek ZUS z odsetkami (nawet wstecznie, do 5 lat).
➡️ Może również dojść do nałożenia kar za naruszenie przepisów prawa pracy.
➡️ W skrajnych przypadkach – kontrola może zostać rozszerzona o inne instytucje, np. PIP czy US.
Jak się zabezpieczyć?
✅ Jeśli zatrudniasz na B2B lub zlecenie – zadbaj, by forma współpracy odzwierciedlała rzeczywisty stan rzeczy.
✅ Stwórz jasną dokumentację – harmonogramy, raporty, zakres odpowiedzialności, klauzule dotyczące niezależności.
✅ Rozważ konsultację z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy lub doradcą podatkowym.
—
Podsumowanie:
Umowy zlecenia i B2B dają elastyczność, ale jeśli ich treść lub praktyka wykonywania obowiązków przypomina klasyczny etat – ZUS ma prawo to zakwestionować. Szczególnie ryzykowna jest sytuacja, gdy usługodawca działa wyłącznie na rzecz jednej firmy, co może zostać uznane za pozorowanie samozatrudnienia.
ZUS: https://www.zus.pl
PIP (Państwowa Inspekcja Pracy): https://www.pip.gov.pl
gov.pl (serwis rządowy): https://www.gov.pl/web/rodzina/zatrudnienie
ISAP (akty prawne): https://isap.sejm.gov.pl
Szukaj więcej informacji Usługi BHP dla Firm | Szkolenia, Audyty i Dokumentacja – SafetyCare BHP & MED
